á
â
ă
ä
ç
č
ď
đ
é
ë
ě
í
î
ľ
ĺ
ň
ô
ő
ö
ŕ
ř
ş
š
ţ
ť
ů
ú
ű
ü
ý
ž
®
€
ß
Á
Â
Ă
Ä
Ç
Č
Ď
Đ
É
Ë
Ě
Í
Î
Ľ
Ĺ
Ň
Ô
Ő
Ö
Ŕ
Ř
Ş
Š
Ţ
Ť
Ů
Ú
Ű
Ü
Ý
Ž
©
§
µ
Publikacja została bardzo ładnie wydana – liczne ryciny i ilustracje dodają jej klimatu i pomagają lepiej wyobrazić sobie realia epoki. Język książki jest klarowny, miejscami publicystyczny, co sprawia, że mimo poważnej tematyki czyta się ją z zainteresowaniem. Charakterystyczne dla autora są liczne dane liczbowe i ciekawe przeliczenia wartości pieniężnych z XVI–XVIII wieku na współczesne realia – ten zabieg pomaga zrozumieć skalę zjawisk i przybliża ekonomiczny wymiar dawnego systemu.
Trzeba jednak zaznaczyć, że książka została wyraźnie napisana pod tezę z tytułu – momentami brakuje w niej szerszego kontekstu i różnych punktów widzenia. Autor koncentruje się głównie na wątkach potwierdzających jego narrację, co czyni książkę bardziej publicystyczną niż naukową. Z drugiej strony – to pozycja popularnonaukowa, więc pewne uproszczenia i wyostrzenia są zrozumiałe i mogą działać na korzyść przystępności.
Podsumowując – „Pańszczyzna” to ważna, dobrze napisana książka, która w prosty sposób przybliża temat, o którym często w polskiej historii się milczy. Choć nie jest pozbawiona wad, warto po nią sięgnąć – pobudza do refleksji i pozwala spojrzeć na naszą przeszłość z nieco innej perspektywy.
** 18:14 * 05.10.2025 * 89/2025 *